ความรู้สำหรับประชาชน :: หน่วยสารสนเทศมะเร็ง คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์

ความรู้โรคมะเร็ง

มะเร็งช่องปาก

วันที่ 19 เดือนมกราคม พ.ศ.2552

ช่องปากเป็นอวัยวะที่ต้องสัมผัส เสียดสีกับสิ่งภายนอกร่างกาย และภายในช่องปากทุกวัน การเปลี่ยนแปลงของเนื้อเยื่อหรือเซลล์ในช่องปากจึงเกิดขึ้นได้บ่อย มะเร็งในช่องปากเป็นมะเร็งที่พบได้บ่อยเป็นอันดับหนึ่งในห้าของมะเร็งที่พบมากที่สุดของมะเร็งในเพศชาย และมักพบในผู้สูงอายุ ระหว่าง 50 - 60 ปี ขึ้นไป

สาเหตุ :

ปัจจัยภายนอกหลายปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับการเปลี่ยนแปลงของเนื้อเยื่อจนกลายพันธุ์ไปเป็นมะเร็งช่องปาก มีดังนี้ เชื้อโรค สารเคมี ความร้อนและรังสี สภาพเรื้อรังของการเสียดสีจากวัสดุหรืออุปกรณ์บางชนิดที่ใช้ในช่องปาก อาหาร และพันธุกรรม
ในปัจจุบันทราบว่า การเคี้ยวหมาก สูบบุหรี่ และ ดื่มสุรา เป็นสาเหตุที่สำคัญที่ทำให้เกิดมะเร็งในช่องปาก นอกจากนี้การมีฟันปลอมที่ไม่พอดีหรือมีฟันเก และเสียดสีกับลิ้นหรือกระพุ้งแก้มตลอดเวลาก็เป็นสาเหตุให้เกิดมะเร็งในช่องปากได้

ตำแหน่งของมะเร็งช่องปากและอาการแสดง :

มะเร็งช่องปากพบได้ในหลายตำแหน่ง เช่น มะเร็งที่ริมฝีปาก ที่เหงือก ที่ลิ้น ที่กระพุ้งแก้ม ที่เพดานปาก เป็นต้น อาการส่วนใหญ่ของมะเร็งในช่องปาก คือ การพบก้อน หรือติ่งเนื้อ หรือ แผลเกิดขึ้น โดยก้อนเนื้อเหล่านั้นจะโตขึ้นเรื่อยๆ เจ็บเวลาสัมผัส หรือเวลากินอาหาร บางครั้งอาจจะมีเลือดออกจากก้อน หรือมีการอักเสบเกิดขึ้นได้ ผู้ป่วยบางรายอาจเริ่มด้วยมีลักษณะของแผลที่เหงือกร่วมกับฟันโยกคลอน และหลุดออก หรือในบางรายอาจพบก้อน หรือต่อมน้ำเหลืองบริเวณลำคอโตขึ้นโดยความผิดปกติในช่องปากยังมีไม่มากก็ได้

การรักษา :

หากเป็นมะเร็งในช่องปากในระยะแรก ๆ สามารถรักษาให้หายขาดได้ ในปัจจุบันวิธีการรักษาที่เป็นที่ยอมรับและได้ผล คือ การผ่าตัด และ การฉายรังสี ซึ่งอาจจะใช้วิธีใดวิธีหนึ่งหรือใช้ทั้งสองวิธีร่วมกันก็ได้ ขึ้นอยู่กับระยะของโรค ผลพยาธิวิทยาและสุขภาพร่างกายของผู้ป่วย และถึงแม้ว่าจะเป็นมะเร็งในระยะที่ลุกลามแล้วก็ยังสามารถที่จะรักษาเพื่อควบคุมโรคและบรรเทาอาการเจ็บป่วยจากโรคได้ดี

การป้องกัน :

สิ่งที่สำคัญที่สุด คือการตรวจพบรอยโรคในระยะเริ่มแรก และหลีกเลี่ยงจากปัจจัยเสี่ยงต่าง ๆ ของมะเร็งในช่องปาก เช่น งดสูบบุหรี่ ไม่เคี้ยวหมาก และดื่มเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์ เช่น สุรา เบียร์แต่พอควร รวมถึงการแก้ไขสิ่งระคายเคืองในช่องปาก เช่น ฟันคม ฟันปลอมหลวม และรักษาสุขภาพอนามัยของช่องปากให้ดี